Wysłuchanie Nicolasa Schmita przed Komisją EMPL

1 października 2019 miało miejsce wysłuchanie kandydata na komisarza UE ds. zatrudnienia Nicolasa Schmita przed Komisją ds. zatrudnia i spraw socjalnych Parlamentu Europejskiego. Następca Marianne Thyssen pochodzi z Luksemburga i w przeszłości piastował stanowisko ministra pracy m.in. w rządzie Jean-Claude'a Junckera. Był także ambasadorem Luksemburga przy Unii Europejskiej. Nicolas Schmit przedstawił plan swojej pracy na najbliższe lata, odpowiadając na pisemne pytania zadane przez posłów zasiadających w komisji.

Najważniejsze kwestie związane z mobilnością pracy i usług

Kandydat na Komisarza potwierdził, że priorytetem dla Unii Europejskiej nadal powinno być rozwijanie jej wymiaru socjalnego oraz dążenie do spójności ekonomiczno-społecznej rozumianej jako „równanie w górę”. Dużo uwagi Nicolas Schmit poświęcił wdrożeniu Filaru Praw Socjalnych. Jako realizację założeń filaru zapowiedział zaproponowanie „prawnego instrumentu” regulującego dochód minimalny w krajach UE (uwzględniający różne krajowe systemy), poprawę warunków pracy osób pracujących poprzez platformy internetowe oraz opracowanie agendy na rzecz umiejętności.

Rewizja rozporządzeń koordynacyjnych i delegowanie pracowników

Nicolas Schmit bardzo ogólnie odniósł się do prac nad rewizją rozporządzeń ws. koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Wskazał, że kwestia ta wymaga pilnego rozwiązania oraz że obecna Komisarz Marianne Thyssen podjęła działania w tym zakresie. Kandydat na komisarza odniósł się także do tematu delegowania pracowników. Wskazał, że w ostatnim czasie przyjęto ważne akty legislacyjne, które teraz wymagają implementacji. Jako komisarz będzie z bliska obserwował proces implementacji zrewidowanej dyrektywy ws. delegowania pracowników oraz powoływania Europejskiego Urzędu ds. Pracy.

Przebieg wysłuchania

Podsumowując wysłuchanie Nicolasa Schmita można pokusić się o stwierdzenie, że zostało zdominowane przez 3 kwestie:

• delegowanie pracowników i dumping socjalny;
• wspólne ramy dla krajowych płac minimalnych;
• sytuację osób pracujących poprzez platformy internetowe.

Ważną kwestią była także implementacja Filaru Praw Socjalnych.

Delegowanie pracowników i dumping socjalny

We wstępie Nicolas Schmit wskazał, że mobilność jest jednym z największych osiągnięć Unii Europejskiej. Jednocześnie mamy do czynienia z dumpingiem socjalnym oraz drenażem mózgów. To jednak nie powód, aby ograniczyć mobilność. Wręcz przeciwnie - musimy poradzić sobie z tymi wyzwaniami. W tym zakresie dużą rolę odgrywać będzie Europejski Urząd ds. Pracy (ELA), który między innymi będzie mógł koordynować wspólne inspekcje przeprowadzane przez państwa członkowskie. W trakcie dyskusji pojawiło się sporo pytań i odniesień do dumpingu socjalnego w kontekście delegowania pracowników. Europosłowie France Jamet (Francja, grupa Tożsamość i Demokracja), Sylvie Brunet (Francja, grupa Odnówmy Europę), Mounir Satouri (Francja, Grupa Zielonych/Wolne Przymierze Europejskie), Elena Lizzi (Włochy, Tożsamość i Demokracja) wskazywali, że problem dumpingu socjalnego nadal istnieje i wymaga konkretnych działań. Mounir Satouri zwrócił uwagę na problemy z podwykonawstwem. Sylvie Brunet zwróciła uwagę na wciąż duże różnice między kosztami pracy w państwach członkowskich, a Elena Lizzi zapytała, czy kandydat na komisarza planuje nowe inicjatywy, aby walczyć z dumpingiem. Nicolas Schmit kilkakrotnie zwrócił uwagę na fakt, że instytucje europejskie w ostatnich miesiącach przyjęły 2 ważne instrumenty prawne: zrewidowaną dyrektywę o delegowaniu pracowników oraz rozporządzenie ws. ELA. Według Schmita przyszedł czas na to, aby te dwa akty prawne wdrożyć w życie. Kandydat na komisarza podkreślił, że rozwiązaniem nie jest proponowanie nowych rozwiązań - należy skupić się na implementacji tych już istniejących. Nicolas Schmit kilkakrotnie podkreślił, że dużym osiągnięciem jest wprowadzenie nowej zasady zagwarantowania takiej samej płacy za taką samą pracę w tym samym miejscu. Według Schmita dużym wyzwaniem dla państw członkowskich są kontrole. Wszyscy narzekają na dumping socjalny, ale jednocześnie nie zwiększają nakładów na kontrole. Schmit podkreślił, że nikt nie chce zablokować delegowania pracowników. Ważne jest jednak, aby każdy działał na równych zasadach. Na pytanie o różne koszty pracy Schmit odpowiedział, że taka jest rzeczywistość. Wskazał, że celem jest osiągnięcie konwergencji ekonomicznej, tak aby wszyscy obywateli mogli żyć i pracować w godnych warunkach. Mobilność powinna być dobrowolna a nie wymuszona.

Wspólne europejskie ramy dla płacy minimalnej

Europosłowie Dennis Radtke (Niemcy, Europejska Partia Ludowa), Kira Marie Peter-Hansen (Dania, Zieloni), Nikolaj Villumsen (Dania, Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej Lewicy Europejskiej) odnieśli się do projektu stworzenia wspólnych ram prawnych dla płacy minimalnej. Nicolas Schmit wskazał, że będzie to wymagało konsultacji z partnerami społecznymi. Z tego powodu nie mógł obiecać, że propozycja pojawi się w ciągu pierwszych 100 dni. Według kandydata na komisarza kwestia ta będzie jednak potraktowana priorytetowo. Zaproponowane ramy będą respektowały systemy obecne w państwach członkowskich. Z pewnością nie będą zagrażały umowom zbiorowym zawieranym np. w krajach skandynawskich. Nicolas Schmit wskazał, że mówiąc o wspólnych ramach można mieć na myśli wspólne wskaźniki czy benchmarki, które pozwolą na wyznaczenie płacy na odpowiednim poziomie. Podkreślił, że celem legislacji nie będzie stworzenie jednej wspólnej europejskiej płacy minimalnej

Osoby pracujące poprzez platformy internetowe

Sporo uwagi poświęcono także ochronie osób pracujących poprzez platformy internetowe. Do tematu odnieśli się Europosłowie France Jamet, Cindy Franssen (Belgia, Europejska Partia Ludowa) oraz Leila Chaibi (Francja, Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej Lewicy Europejskiej). Nicolas Schmit poinformował, że celem przyszłej KE będzie ochrona praw takich pracowników. Osoby pracujące jako samozatrudnione powinny mieć takie same prawa socjalne jak osoby zatrudnione na umowę o pracę. Dodatkowo należy zwalczać wszelkie formy fałszywego samozatrudnienia. MOP ma już wypracowane wskaźniki w tym zakresie

Podsumowanie i wnioski

Martwi fakt, że tak wielu europosłów odniosło się do tematu delegowania w kontekście dumpingu socjalnego. Znamienne jest to, że w większości byli to Europosłowie pochodzący z Francji. Pozytywnie należy jednak ocenić odpowiedzi kandydata na komisarza. Wskazywał bowiem, że teraz najważniejsze jest wdrożenie obowiązującego prawa. Nie zamierza także proponować nowych rozwiązań legislacyjnych. Pozytywnie należy także ocenić zapowiedzi Nicolasa Schmita, że wszelkie inicjatywy będą oparte na faktach i na studium skutków. Kandydat na komisarza zamierza konsultować propozycje z parlamentami i partnerami społecznymi z państw członkowskich. Tylko tak według niego można wypracować wyważone projekty.

Istotne pytania

Podczas posiedzenia padły 2 bardzo istotne z punktu widzenia mobilności pracy pytania. Pierwsze dotyczyło rewizji rozporządzeń ws. koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego i zostało zadane przez poseł Elżbietę Rafalską. Europosłanka w pytaniu wskazała m.in. ma negatywne skutki dla sektora MŚP. Kandydat na komisarza odpowiedział, że dodatkowych obciążeń należy unikać, natomiast MŚP muszą przestrzegać zasad obowiązujących pozostałe przedsiębiorstwa, tak aby gwarantować pracownikom odpowiednie warunki pracy. Pozostała część pytania nie została jednak odpowiednio przetłumaczona. Europoseł Krzysztof Hetman wskazał na słabą jakość informacji umieszczanych na jednolitych stronach internetowych. Dodatkowo wskazał na praktyki protekcjonistyczne stosowane w niektórych krajach członkowskich w odniesieniu do delegowania. Zapytał, jak kandydat na komisarza zamierza sobie z tym poradzić. Nicolas Schmit obiecał, że zapozna się ze sprawą i jeśli wykryje nieprawidłowości, podejmie odpowiednie kroki. Mamy nadzieję nawiązać kontakt z nowym komisarzem i zwrócić jego uwagę np. na problemy z jakimi borykają się członkowie Inicjatywy. Opracujemy i przedstawimy komisarzowi także kilka przykładów nieadekwatnych informacji na jednolitych stronach internetowych państw przyjmujących. Margareta Przybyła Zdjęcie: Philippe Buissin, © European Union 2019. Źródło: Parlament Europejski